ස්නේහයේ නිරුක්තිය සහ
ආචාර්ය ඊ. ඩබ්ලිව්. අදිකාරම්තුමා
සිරිසුමන ගොඩගේ මහතා පොත් ප්රකාශකයන් අතර දැනට පෙරමුණේ ම සිටින්නෙකි. හේ වැඩි ම පොත් සංඛ්යාවක් ප්රකාශනය කරන ප්රකාශකයා ලෙසින් වසර ගණනාවක් පුරා අඛණ්ඩ ව රාජ්ය සම්මානයට පාත්ර වූවෙකි. ඔහු ඇසුරෙන් ලේඛකයන් වූ සංඛ්යාව බොහෝ ය. දශක කිහිපයක් පුරා ඔහු කළ මෙහෙවර වෙනුවෙන් ‘මුදිතා’ යනුවෙන් අගනා ශාස්ත්රීය සංග්රහයක් නිකුත් ව ඇත. මෙරට ප්රමුඛ විද්වත්හු විවිධ විෂයය යටතේ මෙහි ලිපි සම්පාදනය කර ඇත.
එකී ලිපි අතරින් මහාචාර්ය සමන් චන්ද්ර රණසිංහයන් සම්පාදනය කළ මේ ලිපිය අප පුන්කලසේ පළ කරනුයේ එක් අතෙකින් සිරිසුමන ගොඩගේ මහතාට කරනු ලබන උපහාරයක් වශයෙන් මෙන් ම තවත් අතෙකින් ආචාර්ය ඊ.ඩබ්ලිව්.අදිකාරම් ශූරීන්ට කරනු ලබන ගෞරවයක් වශයෙනි.
”හදවත දැඩි වී වියළුණ විට
එනු මැන මා වෙතට
දයා වර්ෂාවක් රැගෙන
කරුණාව නැති වූ විට දිවියෙන්
එනු මැන උතුරුවමින් සංගීතය”
එනු මැන මා වෙතට
දයා වර්ෂාවක් රැගෙන
කරුණාව නැති වූ විට දිවියෙන්
එනු මැන උතුරුවමින් සංගීතය”
ර බීන්ද්රනාත් තාගෝර් නම් වූ විශ්ව කීර්තිධර සාහිත්යධරයා සිය ‘ගීතාඤ්ජලී’ භක්ති කාව්යයෙහි එසේ සටහන් කෙළේ ය. මේ ප්රකාශයෙන් ප්රකට වන්නේ තාගෝර් කවියා ලෝකය තෙරෙහි දක්වන කරුණාව යි: ළෙන්ගතුකම යි: සෙනෙහස යි.
”මනුෂ්යයා විසින් තවත් ජීවියකු කෙරෙහි දක්වනු ලබන සෙනෙහස ප්රකාශ කිරීම සඳහා සංස්කෘත භාෂාව තුළ වචන රාශියක් යෙදී ඇත. කරුණා, ආදර, අනුකම්පා, ප්රේමය, වාත්සල්යය, මෛත්රී සහ ස්නේහ ඉන් කිහිපයකි. මේ වචන සිංහල සමාජයට ද ආගන්තුක නොවන්නේ ඒවා ඒ ආකාරයෙන් හෝ සුළු වෙනසක් සහිත ව හෝ සිංහල භාෂාවට ද ඇතුළත් ව ඇති බැවිනි. මේ අතුරින් අපේ අවධානය යොමු වන්නේ ‘ස්නේහ’ නම් වූ වචනයට යි.
’ස්නිහ්’ නම් ධාතුවෙහි සැදෙන ‘ස්නේහ’ යන වචනයට තේරුම් දෙකක් තිබේ. එක තේරුමක් නම් තෙල් ය. අනෙක් තේරුම සෙනෙහස ය. රියක් ධාවනය කිරීම සඳහා තෙල් අවශ්ය වේ. තෙල් අවසන් වූ විට එහි ගමන නැවතෙයි. නැවත තෙල් දැමූ විට රිය ගමන සිදුවෙයි. රියකට තෙල් සෙයින් ජීවිතයට වැදගත් වන්නේ ස්නේහය යි. ස්නේහය සිඳී ගිය විට ජීවන ගමන අක්රිය වෙයි.
සමාජයක් තුළ බොහෝ ගැටලු උද්ගත වන්නේ ස්නේහය නොමැතිකම නිසා ය. සත්ය වූ ස්නේහය යම් තැනක පවතියි ද එතැන ගැටලුවලට ඉඩක් නැත. ඔවුනොවුන් කෙරෙහි ස්නේහයෙන් හැදුණු යම් සමාජයක් වේ නම් ඒ සමාජය ම භාග්යවන්ත වේ. එවන් සමාජයක ඝාතනයට, හිංසාවට හෝ සිත් රිදවීමකට ඉඩක් නැත. එහෙත් අභාග්යයකට මෙන් අපට ජීවත්වීමට සිදු වී ඇත්තේ කුරිරු ඝාතන සිදු වන්නා වූත් වෙනත් හිංසක ක්රියා සිදුවන්නා වූත් ප්රබලයා විසින් දුබලයා පෙළනු ලබන්නා වූත් සමාජයක යි.
මේ තත්ත්වය ඇති වූයේ කුමක් නිසා ද; එය ඇති කරනු ලැබූයේ කවුරුන් විසින් ද යන්න ගැන සොයමින් වෙහෙසීම අර්ථවත් දෙයක් නොවේ. වැදගත් වන්නේ එය වෙනස් කිරීම ය. සිය කායික මරණය තෙක් එබඳු ‘ආදරණීය වෙනසක්’ ඇති කිරීම සඳහා කටයුතු කළ සැබෑ ආදරවන්තයකුගේ රුව ගුණ මේ මොහොතේ සිහියට නැඟෙයි. ඒ ආචාර්ය ඊ.ඩබ්ලිව්.අදිකාරම්තුමා ය. වචනයේ පරිසමාප්ත අර්ථයෙන් ම ඔහු නම් ‘ආදරවන්තයෙකි’. ඔහුගේ ආදරයට වෙන්කරගත් දිනයක් නොවී ය; විශේෂ කොටගත් පුද්ගලයෝ නොවූහ. ඒ ආදරය ගහකොළ, සතා සීපාවා මෙන් ම මුළු මනුෂ්ය වර්ගයා වෙත පැතිරුණු පෘථුල ආදරයක් විය.
මේ ආදරවන්තයාගේ ජීවිතයේ තේමා ගීතය වූයේ ස්නේහය යි. ගසට පොත්ත මෙන් ද වචනය හා බැඳුණු අර්ථය මෙන් ද ‘අදිකාරම් - ස්නේහ’ යන යුගලය තුළ ඇත්තේ අවියෝජනීය සම්බන්ධයකි. ස්නේහයේ නිරුක්තිය ගැන කථා කිරීමේ දීත් කායික වශයෙන් පමණක් අපට අහිමි ව ගිය මේ ප්රඥාවන්ත ආදරවන්තයා ගැන සිහිපත් කළ යුතු වන්නේ එහෙයිනි.
නිදහස් චින්තකයකු, විශිෂ්ට අධ්යාපනඥයකු මෙන් ම නිරුක්ති විද්යාව පිළිබඳ විශේෂඥයකු ද වූ ආචාර්ය ඊ.ඩබ්ලිව්.අදිකාරම් ශ්රී ජයවර්ධනපුර විශ්වවිද්යාලයේ ප්රථම කුලපතිවරයා ද විය. 1905 මාර්තු 29 වැනි දා ජන්ම ලාභය ලද ඔහු 1985 දෙසැම්බර් 28 වැනි දින කායික අභාවයට පත් විය. ආචාර්ය අදිකාරම් සිය මරණය සිදුවීමට කෙටි කලකට පෙර අවසන් වරට සහභාගී වූ ගුවන්විදුලි සාකච්ඡාවේ තේමාව වූයේ ස්නේහය යි: සෙනෙහස යි. එ දින සෙනෙහස ගැන ඔහු විසින් කරන ලද පහත සඳහන් ප්රකාශය ගැන සාවධාන වනු වටී.
”අද ලොව ගැටුම්වලින් පිරී පවතියි. පුද්ගලයා තුළ මෙන් ම පුද්ගලයන් අතර ද ගැටුම් පවතී. එමෙන් ම පවුල්වල සාමාජිකයන් අතර ද ගැටුම් ඇත. පවුල් පවුල් අතරේ ද ගැටුම් වෙයි. ගම් ගම් අතරේ ද ගැටුම්කාරී තත්ත්වයක් පවතී. රට රටවල් අතරේ ද ගැටුම් ඇත. මේ ගැටුම් වර්ධනය වුවහොත් මුළු මහත් ලෝක සමාජය ම අනුක්රමයෙන් විනාශය කරා යනු ඇත. මේ ගැටලුවට තාවකාලික පිළියමක් නොමැති යි. ඇති එක ම පිළියම නම් මිනිසා තුළ සෙනෙහස වර්ධනය කිරීම යි.”
සජීවී ලෝකයේ පමණක් නො ව අජීවී දේ අතරත් ‘ගැටුම්’ ඇති බව පෙන්වා දෙන ආචාර්ය අදිකාරම් යන්ත්ර සූත්ර ඊට නිදහස් කරයි. යන්ත්රයක් ක්රියා කරන විට එහි විවිධ කොටස් ගැටෙයි. එහි අනිවාර්ය ප්රතිඵලය යන්ත්රය ගෙවී යාම යි. කරත්තයක් වුවත් වැඩි දුර ගමනෙහි යෙදෙන විට එහි රෝදවලින් අමිහිරි ශබ්දයක් ඇති වෙයි. කරත්ත රෝදවල ඇතිවන මේ ගැටීම නැවැත්වීමට එඬරු තෙල් දැමූ ආකාරය සිහිපත් කරන ආචාර්ය අදිකාරම් තෙල් දැමීමෙන් පසු කරත්ත රෝදයේ ගැටුම මෙන් ම ගැටුම නිසා ඇතිවන අමිහිරි හඬ ද නවතින බව පෙන්වා දෙයි. එපරිද්දෙන් ආදරය සෙනෙහස ජනිත වන විට පුද්ගලයා අතරත් පවුල් අතරත් ගම් හා රටවල් අතරත් ඇති වන ගැටුම් නැති වන බව ඔහු ප්රකාශ කරයි.
යන්ත්රයක කොටස් අතර ඇතිවන ගැටුම වැළැක්වීම සඳහා අවශ්ය වන තෙල් පිටින් ලබා ගත හැකි වුවත් පුද්ගලයන්, පවුල්, ගම හා රටවල් අතර ඇති වන ගැටුම් වැළැක්වීම සඳහා අවශ්ය සෙනෙහස, ආදරය පිටතින් බාගත නොහැකි ය යන කරුණ ආචාර්ය අදිකාරම් අවධාරණ කරයි. මනුෂ්යයා, සමාජය සහ රටවල් ඇතුළු මේ විශාල ජීව යන්ත්රය වුවමනා ම කරන දෙස ස්නේහය බව පවසන ඔහු අද ලෝකයේ ඇතිවන සෑම ගැටුමක් ම නැවත ඇති නොවන ලෙස කිසිවකුට හානියක් නොවන ලෙස නිරායාසයෙන් නවතින්නට නම් ස්නේහය හදවත්වල ඇති විය යුතු යැයි ප්රකාශ කරයි.
ආචාර්ය අදිකාරම් සිය ජීවිත කාලය තුළ දිවයිනේ තැනින් තැනට යමින් දේශන පවත්වමින් ද පත්රිකා ප්රකාශයට පත්කොට බෙදා හරිමින් ද සිතිවිලි ;පාත් හැටකට ආසන්න සංඛ්යාවක් ලියා ප්රසිද්ධ කරමින් ද වෑයම් කෙළේ ස්නේහයේ පණිවුඩය දේශයට දායාද කිරීමට ය. අන්කිසිවක් ඔහුට ‘ස්නේහය’ තරම් වැදගත් නොවී ය.
දිනක් පුවත්පත්කලාවේදියෙක් ආචාර්ය අදිකාරම්ගෙන් මෙසේ ප්රශ්න කළේ ය.
”කලාව ගැන මෙන් ම විද්යාව ගැනත් උනන්දුවක් දක්වන ඔබට සඳට යෑමට අවස්ථාවක් ලැබුණොත් සතුටු වෙනවාද?”
සිය පපුව මත අත තබා ගනිමින් ඔහු දුන්නේ මේ පිළිතුර යි.
”මට යාමට ගමනක් තිබෙනවා. ඒත් ඒ සඳට නොව හදවතට යි”
සඳවතට නොව හදවතට ගමන් කිරීමේ මාර්ගය පහදා දෙනු වස් ආචාර්ය ඊ.ඩබ්ලිව්.අදිකාරම් නම් වූ අපූර්ව ආදරවන්තයා මාධ්යය කොට ගත්තේ අන්කිසිවක් නො ව තමාගේ ම ජීවිතය යි. ‘ස්නේහයේ නිරුක්තිය’ ද ඔහු පැහැදිිලි කෙළේ භාෂාත්මක ව පමණක් නොවේ. ඔහු සිය ජීවිත පැවැත්මෙන් ද එය ප්රකාශයට පත් කළේය.
සෙනෙහස සමඟ මුසු කොට හද
වෙණ නැන්වූ
හොඳ සඳ ගමන නොව හද
ගමන යි දැන්වූ
යුග පුරුෂයාණෙනි අප
අපට ම පෙන් වූ
’සිතිවිලි ගඟ ගැලිය යුතු
ලොවකට වෙන් වූ
වෙණ නැන්වූ
හොඳ සඳ ගමන නොව හද
ගමන යි දැන්වූ
යුග පුරුෂයාණෙනි අප
අපට ම පෙන් වූ
’සිතිවිලි ගඟ ගැලිය යුතු
ලොවකට වෙන් වූ
ආචාර්ය අදිකාරම් යනු හුදෙක් මිනිස් කයක් ඇති ව සිටි තවත් එක් පුද්ගලයකු පමණක් නොවේ. ඔහු අපට අප ම බලා ගැන්ම සඳහා තිබූ පැහැදිලි කැඩපතකි. වචනයන්ගේ නිවැරදි අර්ථ දක්වමින් ඒ වටහා ගන්නා ලෙසට ඔහු ජනතාවට ආයාචනය කෙළේ ය. තමන් නිවැරදි යැයි අවබෝධ කොට ගත සත්ය ය පැවසීම සඳහා සිය කායික මරණය තෙක් ත්රියාකළ ඔහුගේ ජීවිතය සැලකිය යුත්තේ ස්නේහයේ අපේ යුගයේ ජීවමාන සංකේතයක් ලෙසයි.
මේ යුග පුරුෂයාගේ ජීවිතය ද සම්බන්ධ කොට ගනිමින් ලියැවෙන මෙම ලිපිය අවසන් කරන්නේ ඔහු පැවසූ ඔබ අප කාටත් යා හැකි ‘හඳ ගමන’ ගැන සාවධාන වන මෙන් ආයාචනය කරමිනි.