දිවි දෙවැනි කොට අප ආරක්ෂා කරන්නී අම්මා ය
මහාචාර්ය
විජිතපුරේ විමලරතන හිමි
‘මාතා පිතූ උපට්ඨානං’
මවුපියන් පිදීම උතුම් මංගල කරුණ කැ’යි මහා මංගල සූත්රයේ දී අප තථාගත බුදු පියාණන් වහන්සේ දේශනා කොට වදාළහ. බුදු දහමේ පමණක් නොව ලොව පවත්නා සෑම ආගමකින් ම ‘අම්මා’ යන නාමයට ඉහළ වැදගත්කමක් දී තිබේ. ශිෂ්ට සමාජවල මෙන් ම පසුගාමී සමාජවල ද, සතුන් අතරෙහි ද ‘අම්මා’ පොදු පිළිගැනීමක්, ආදරය, ගෞරවය එක්වුණු ඉහළ සැලකිල්ලක් ලබන්නී ය. එලෙසින් ඇය උත්තරීතර වන්නී, දරුවන් වෙනුවෙන් ඇය කෙරෙහි වූ අපමණ ගුණ කඳ නිසා ය.
අම්මාවරුන් වෙනුවෙන් දිනයක් වෙන් කරමින් මුළු ලෝකයම ඒ දිනය සමරන්නේ ද ඒ නිසා ම ය. වත්මන් හි ඇය වෙනුවෙන් විශේෂිත දිනයක් වෙන් වුව ද අපේ පැරණි ලාංකික සමාජයේ හැමදාමත් ප්රමුඛත්වය ලැබුවේ අම්මා ය. අතීතයේ, විශේෂයෙන් සිංහල පවුල විස්තෘත එකකි. අම්මා තාත්තා දූ දරුවන් පමණක් නොව කිරි අම්මා, කිරි අත්තා ද එහි සාමාජිකයන් අතර විය. අධ්යාපනය, රැකියා, ආවාහ විවාහ ආදී නොයෙකුත් හේතු මත අද ඒ විස්තෘත පවුල විසිරී ගොස් තිබේ. පවුලේ අනෙකුත් සාමාජිකයන් මෙන් ම අම්මා ද බොහෝ විට දරුවන්ගෙන් දුරස්ථ ය. ගතින් දුරස්ව ගිය ද අපේ සමාජයේ දරුවන් තවමත් සිතින් අම්මා ළඟ ය. මවුපියන් අමතක කරන කිහිප දෙනකු හැර බොහෝ දරුවන්ට ඒ ගෞරවය හිමිය.
ශිෂ්ට සමාජයක මවකගෙන් ඉටු වන ප්රධාන කටයුතු පස් ආකාරය. එනම් මහා සම්පත් පහක් ඇය සතු ය. එහි මුල් තැන ලබන්නේ ආදරයයි. ජීවිතයේ විවිධ අවස්ථාවන්හි විවිධ අයගෙන් අපි ආදරය ලබමු. එහෙත් අප වෙනුවෙන් නොවෙනස් වූ, නොසංසිඳෙන ආදරයක් උපදින්නේ මවක ගේ ලයෙහිම පමණි. සිය කුසින් බිහි කළ දරුවා හොඳක් කළත්, නරකක් කළත්, සමාජයේ ඉහළ ම තැනක සිටියත් පහළම තැනක සිටියත්, ධනය ඇතත්, ධනය නැතත්, ඇය ගේ ආදරය නොවෙනස් ය. මුළු මහත් සමාජයක් ම ප්රතික්ෂේප කරන්නේ වුව ද ඇය තම දරුවා ආදරයෙන් තුරුළට ගන්නීය. සනසන්නී ය.
දෙවැනි මහා සම්පත ආරක්ෂාව ය. සමාජයීය ජීවිතයේ දී අපි බොහෝ දෙනාගෙන් ආරක්ෂාව රැකවරණය බලාපොරොත්තු වෙමු. එහෙත් විපතක දී පිහිට වන්නේ ඒ අතරින් ඉතාමත් සුළු පිරිසකි. ඒ ද තමන්ට කරදරයක් බලපෑමක් නොවන්නේ නම් පමණි. එහෙත් දිවි දෙවැනි කොට අප ආරක්ෂා කරන්නී අම්මා ය. ඒ ආරක්ෂාවට සම කළ හැකි ආරක්ෂාවක් වෙනත් පුද්ගලයකු වෙතින් නොලැබෙන්නේ ය.
කුස හොත් දා පටන් අප පෝෂණය කරන්නී ද අම්මා ය. මෙලොව බිහි වූ මොහොතේ සිට ම රතු ලේ කිරට හරවා පොවා අප කුස පුරවන්නී ද අම්මා ය. කිරි වැරූ දා පටන් මුළුතැන්ගෙයි පිසෙන හොඳම ආහාර වෙන් කරන්නේද ඇය සිය දරුවන් වෙනුවෙනි. විශේෂයෙන් දරුවන් රකින්නට දවස පුරා ම ගත වෙහෙස වන, දරදිය අදින ගම්බද දිළිඳු අම්මාවරුන් ගේ ආහාරය දංකුඩයට පමණක් සීමා වන අවස්ථා බොහෝ ය. ඒ, තමන් කුසගින්නේ සිටියත් දරුවන් ගේ කුස හිස් කරන්නට ඇයට කිසිවිටෙකත් නොහැකි නිසා ය. අම්මා අපේ ජීවිතයෙන් කවර කලෙකත් වෙන් කළ නොහැකි චරිතයක් වන්නේ එහෙයිනි. ඇය පිසූ රසවත් ආහාර, මෙන් ම තමන් පෝෂණය කරන්නට දැරූ වෙර වීරිය කලගුණ දන්නා දරුවකුට කිසි කලෙකත් අමතක කළ නොහැකි ය.
මවකගෙන් හිමිවන සිව්වැනි මහා සම්පත අධ්යාපනය ය. මේ ලෝකය දකින්නට අපට මුලින් ම ගුරු හරුකම් දෙන්නේ අම්මා ය.
බුදු දහමේදී, මවුපියන් දරුවන්ගේ පූර්වාචාර්යවරුන් ලෙස ගෞරවයට පාත්ර වේ. බහ තෝරන දා පටන්, ජීවිතය පිළිබඳ හොඳ නරක, ආහාර පාන ගන්නා සැටි අඳින පලඳින සැටි, බෙදා හදා ගන්නා සැටි, අන්යයන් සමඟ සාමකාමීව ජීවත් වන සැටි ආදී අනේක විධ වූ දෑ අපි ඉගෙන ගන්නේ අම්මා කේන්ද්ර කරගනිමිනි. සරලව පැහැදිලි කරනවා නම් අධ්යාපනයේ ආරම්භය ඇයයි. ජීවිතයේ විවිධ ස්ථරවල දී, අප විවිධ මට්ටම්වලට පිවිසෙන්නේ (දොස්තරවරුන්, ගුරුවරුන්, ඉංජිනේරුවන්, ඈ ආදී) ඒ මූලික අධ්යාපනය පදනම් කරගෙනයි.
විශේෂයෙන් අප මවකගෙන් ලබන අවිධිමත් අධ්යාපනය නව ඉලක්කයන් කරා යාමට ප්රබල මඟ පෙන්වීමකි. විධිමත් අධ්යාපනයක් ලබාදීම වෙනුවෙන් වූ ඇයගේ කැපවීම ද අමතක කළ නො හැකි ය. කුඩා කල අප අතින් අල්ලාගෙන පාසලට ඇරලවන ඇය පාසල නිම වී නිවෙසට පැමිණෙන තුරුත් මඟ බලා සිටින්නී ය. අප අධ්යාපන කටයුතුවල නිරත වෙද්දී ඇඳුම් සෝදා පිරිසිදු කර දෙමින් ජීවිතයේ කුදු මහත් කටයුතුවලට ශක්තියක් වන්නීය.
ජීවිතයේ වැදගත් අවස්ථාවන් හි දී මෙන් ම අනේකවිධ වූ දුක් කරදර, කම් කටොළුවල දී නොපෙනෙන බලවේගයන් ගේ ආශිර්වාදය පතා අපි බොහෝ පුද පූජා පවත්වමු. එහෙත් මෙත්තා, කරුණා, මුදිතා, උපේක්ඛා යන සතර බඹ විහරණ ගුණ ඇති මවකගෙන් ලබන ආශිර්වාදයට ඒ සියලු බලවේගයන් පරදින්නේ ය. අම්මා ගේ ආශිර්වාදය අපගේ මනසට, ජීවිතයට මහා ශක්තියකි. වාචිකව ප්රකාශ නොවුණ ද දරුවන් වෙනුවෙන් ඇය ආශිර්වාද කරන හඬ අපට ඇසේ. එය අම්මාගෙන් අප ලබන පස්වැනි මහා සම්පතයි.
ආදරය, ආරක්ෂාව, ආහාර, අධ්යාපනය, ආශිර්වාදය ආදී මේ මහා සම්පතින් ප්රකාශ වන්නේ ‘අ’ යන්න මුල් කරගෙන ය. මේ නිසා ම ‘අම්මා’ යන නාමයට මෙන් ම ‘අ’ යන්නට ද හෙළ සංස්කෘතියේ මුල් තැනක් හිමි වේ.
අපි හෝඩිය අරඹන්නේ ‘අ’ යන්නෙහි. බුද්ධ චරිතයේ බෝසත් උපත සිහිපත් කරන්න. සිදුහත් කුමාරෝත්පත්තිය සිදුවූ මොහොතේ සිදුහත් කුමරු.
‘අග්ගෝ හමස්මි ලෝකස්ස’ යනුවෙන් අභීත සීහනාද කළ අවස්ථාවේ මුල් වූයේ ‘අ’ යන්න ය. තථාගත බුදුපියාණන් වහන්සේ ගේ ‘අනේක ජාති සංසාරං’ යන ප්රථම බුද්ධ වචනයට ආරම්භය දුන්නේ ද ‘අ’ යන්නයි.
‘අප්පමාදෙන සම්පාදේත’ දුකින් පෙළෙන මේ ලෝක යේ පුහුදුන් මිනිසුන්ට අප්රමාදීව කුසල් රැස් කරන ලෙස දුන් වටිනා පණිවුඩය අන්තර්ගත බුද්ධ වචනයට මුල් වූයේ ද ‘අ’ යන්නයි. අප මෑණියන්ට ‘අම්මා’ යන නාමය හිමි වූයේද ඈ කෙරෙහි අප්රමාණ ගුණ සමුදාය නිසයි.
මේ නිසා සෑම දරුවකුම ඇයට නමස්කාර කරන්නට ඇය ආදරයෙන් සෙනෙහසින් රැක බලාගන්නට, වචනයකින් හෝ අම්මා නොරිදවන්ට ඒකායන අරමුණක් ඇති කරගත යුතු ය. බොහෝ විට ගතින් ළඟ නැතත් සිතින් ඇය නිරන්තරයෙන් ම අප ළඟ ය. ඇය ගේ අනුපමේය ආදරය, සෙනෙහස, ආශිර්වාදය ජීවත්වන තුරා අප ළඟය. දොසක් නොකියා කැත කුණු අත ගා හැදූ වැඩූ සිරුරක් අපට තිබේ.
ඒ උතුම් ගුණ ඇති මෑණිවරුන්ට ආදරණීය දරුවන් වන්නට අපට හැකි නම්, ඒ උතුම් ගුණ ඇති මවක් වන්නට සෑම කාන්තාවකටම ශක්තිය හා ධෛර්ය, ඕනෑකම තිබේ නම් අපි ජීවත්වන සමාජය වඩාත් යහපත් වනු නොඅනුමානය. එවිට වසරකට දිනක් නොව වසරේ තුන්සිය හැටපස් දාම අම්මාවරුන් ගේ ගුණ දරුවන් ගේ හදවත් හි රැව් පිළිරැව් දෙනු ඇත.
0 comments:
Post a Comment
ඔබගේ අදහස් අපට මහ මෙරකි